خط فرمان (command prompt) چیست؟

خط فرمان (command prompt) چیست؟

احتمالا شما نیز هنگام کار با رایانه به نام " command prompt " برخورده اید؛ ولی چیستی، کارایی و وظیفه ی  آن را نمی‌دانید.

برای توضیح این برنامه، می‌خواهم به یک سیستم عامل قدیمی شرکت مایکروسافت به نام ام اس –داس (MS-DOS) اشاره کنم که نخست در سال 1981 میلادی منتشر شده و در سال 2000 میلادی پشتیبانی از آن متوقف شد. این سیستم عامل برخلاف مایکروسافت ویندوز، دارای ظاهر گرافیکی نبوده و کلیّه‌ی کار‌ها با وارد کردن دستورات خاصی و زدن کلید Enter انجام می‌پذیرفتند. (تصور زیر)

پس از انتشار سیستم عامل ویندوز، برخی نسخه‌های آغازین آن (مانند win95 یا win98) بر روی سیستم عامل داس اجرا می‌شدند و در این نسخه‌ها امکان بالا آمدن در حالت داس یا رفتن به آن در داخل خود ویندوز امکان پذیر بود. ولی در نسلی از این سیستم عامل به نام ویندوز NT  که خود یک سیستم عامل مستقل بوده و بر روی داس اجرا نمی‌شود (ویندوز‌های XP، 7، 8 و 10 از این دسته هستند) به علت عدم دسترسی به محیط داس، یک رابط کابری دستوری دقیقا شبیه داس و دارای بسیاری از ویژگی‌های آن به نام «command-prompt» با دستوراتی بیشتر و کاملتر در ویندوز قرار داده شد.

حال  شاید این سوال را داشته باشید که چرا یک رابط کاربری دستوری که کار با آن دشوار‌تر از رابط گرافیکی است، در ویندوز همچنان در دسترس قرار گرفته و حذف نمی‌شود؟  در واقع، خیلی از کار‌هایی که انجام آنها در ویندوز با مراحل طولانی همراه است، در خط فرمان تنها با چند دستور کوتاه انجام می‌پذیرند. مثلا برای اینکه بدانید آدرس IP رایانه‌ی شما چیست، در ویندوز باید مراحل طولانی و متعددی را در کنترل پنل طی کنید؛ ولی در خط فرمان تنها با وارد کردن دستور ipconfig، آدرس IP شما روبروی عبارت IP Address یا IPV4 Address نوشته شده و البته اطلاعات فراوان دیگری نیز به شما ارائه می‌شود. (تصویر زیر)

با خط فرمان می‌توان اطلاات بسیاری به دست آورد و کار‌های بسیاری در خود رایانه یا شبکه انجام داد که در ویندوز امکان پذیر نبوده و یا بسیار دشوار است. دستورات ممکن در این بخش را می‌توانید با وارد کردن  دستور Help به همراه توضیحاتی مشاهده کنید:

باز کردن خط فرمان:

برای رفتن به cmd (cmd شکل اختصاری خط فرمان است) راه‌های متعددی وجود دارد؛ ولی یکی از آنها که بسیار ساده است، فشردن کلید «ویندوز» و R در کیبورد و سپس تایپ «cmd» در پنجره‌ی باز شده می‌باشد. همچنین شما می‌توانید این برنامه را در پوشه‌ی Accessories یا Windows Accessories در منوی استارت پیدا کنید.

نکاتی درباره‌ی خط فرمان:

1. هنگام اجرای این برنامه، شما در مسیر دسکتاپ قرار دارید (البته در ویندوز XP شما در مسیر C:\Documents and Settings\user name قرار خواهید داشت.)
2. برای اعمال هر دستور بایستی آن را تایپ و سپس کلید اینتر را بفشارید تا دستور اعمال شود.
3. خط فرمان به حروف بزرگ و کوچک انگلیسی  حساس نیست؛ یعنی دستور dir را می‌توان به صورت DIR یا Dir یا dIr یا diR نیز نوشت و نتیجه‌ی یکسانی گرفت.
4. شما نمی‌توانید در خط فرمان به فارسی تایپ کنید و حتی حروف فارسی نیز به صورت علامت سوال نشان داده می‌شوند. این ویژگی از سیستم عامل ام اس داس (که از زبان فارسی پشتیبانی نمی‌کرد) به خط فرمان رسیده است.

در مطالب آتی، دستوراتی در خط فرمان به شما معرفی و ارائه خواهد شد.

        پایان نوشته